Đây là tinh hoa của thiền định. Thoát khỏi nỗi sợ hãi trong vô số ngụy trang của nó như là hậu quả không thể tránh được của ảo tưởng ấy – nỗi sợ hãi vốn thường xuyên hành hạ bạn bao lâu bạn còn cảm nhận cái tôi của mình từ cái hình tướng mong manh và phù du này. Bởi vì chúng ta sống trong một nền văn hóa tâm trí thống trị như thế, cho nên hầu hết nghệ thuật, kiến trúc, âm nhạc, và văn chương đều thiếu vắng cái đẹp, thiếu vắng tinh hoa nộii tại, chỉ trừ rất ít ngoại lệ.
Dĩ nhiên, vĩnh hằng không có nghĩa là thời gian không có điểm kết thúc, mà có nghĩa là phi thời gian. Tôi thực sự không hiểu, nhưng theo tôi, ông ta nói rằng thời gian là chiều thứ tư của không gian. Thoạt đầu, đây là trạng thái thỏa mãn sâu sắc.
Tôi thắc mắc – liệu nó có phải là thứ mình suy nghĩ được không, hay phải chăng nó là thứ gì đó hoàn toàn khác? Lợi dụng nó như là một dấu hiệu nhắc nhở bạn phải hiện trú hơn. Một tri kiến không hủy hoại tính thiêng liêng và huyền nhiệm của sự sống, mà chứa đựng tình yêu và sự sùng kính sâu sắc đối với tất cả mọi tạo vật đang hiện hữu.
Đây là những khoảnh khắc khi tâm trí của bạn và người yêu thoáng lắng xuống và cái quầng chứa nhóm đau khổ tạm thời nằm im trong trạng thái say ngũ. Sự bất toàn này được cảm nhận như tính thu hút giữa nam và nữ, sự lôi kéo về phí đối cực năng lượng, bất kể bạn tỏ ngộ đến mức độ nào đi nữa. Đối với chúng ta, thế giới có vẻ là phản ảnh của tâm trí vị ngã.
Lúc ấy thời gian theo đồng hồ đã biến thành thời gian tâm lý. Tôi cảm nhận nó có thực hơn bất cứ thứ gì khác. Nó là luồng sinh lực bị ngưng trệ, luồng năng lượng không còn luân lưu tự do nữa.
Tại sao cô ấy chọn những người đàn ông như thế, và tại sao hiện nay cô ấy từ chối thoát ra khỏi hoàn cảnh đó? Tại sao quá nhiều người thực sự chọn đau khổ? Sự hiểu biết như thế là tới cần thiết bởi vì trừ phi bạn biết cách nhận thức ra được cái giả lập vốn là hư ngụy – chứ không phải là bạn – thì không thể nào có được sự chuyển hóa lâu dài, và bạn sẽ luôn luôn kết thúc bằng việc thu mình lại để rúc vào ảo tưởng và vào một dạng đau khổ nào đó. Nó không xâm nhập vào trường ý thức của bạn được nữa, hay nếu có thì bạn không cần phải phản kháng với nó, bởi vì nó xuyên thẳng qua bạn.
Sẽ không có “căn phòng nào nếu không có nó. Đạo sư Meisten Eckhart hồi thế kỷ 13 đã tóm tắt tất cả các lời rao giảng ấy bằng các mỹ từ sau: “Thời gian là thứ ngăn cản ánh sáng đến với chúng ta. Trong một chuyện ngụ ngôn khác, Chúa Jesus nói về năm thiếu nữ bất cẩn (không tỉnh thức) không đem đủ dầu (sự tỉnh thức) để giữ cho đèn của họ thắp sáng (hiện trú), vì vậy mà không đón được chú rể (cái Bây giờ) và không vào được tiệc cưới (giác ngộ).
Dù các ý nghĩ và xúc cảm của bạn về tình huống này có biện minh được hay không cũng không quan trọng. Niềm tin có thể làm cho bạn thấy dễ chịu, thấy được an ủi. Bao lâu tôi còn là tâm trí của tôi, thì bấy lâu tôi vẫn là các dục vọng ấy, các nhu cầu, các ham muốn, các ràng buộc, cùng các sự ghét bỏ ấy, và ngoài chúng không có “tôi” ngoại trừ một điểm: chúng đơn thuần chỉ là một khả năng, một tiềm năng không được thỏa mãn, một hạt giống chưa đâm chồi.
Đừng bao giờ đánh mất sự xúc chạm với nó. Lúc ấy bạn nhận ra rằng cái chết là ảo tưởng, giống y như sự đồng hóa với hình tướng của bạn là ảo tưởng. Phải, nếu viên kim cương có thể phát ra tiếng thì âm điệu phải như thế.
Ngay bên trong cái thế giới này cũng có những khác biệt lớn lao, nhiều “tiếu thế giới” khác biệt nhau, tùy thuộc vào các chủ thể nhận thức hay các chủ thể kiến tạo ra các thế giới tương ứng của họ. Cho dù tiếng nói này có liên quan đến tình huống ngay trước mắt, thì nó cũng sẽ cắt nghĩa tình huống ấy theo ngôn từ quá khứ. Đối với hầu hết mọi người, những khoảng hở như thế hiếm khi xảy ra và chỉ xảy ra tình cờ vào những khoảnh khắc khi tâm trí rơi vào tình trạng “vô ngôn”, đôi khi chúng cũng bị kích hoạt bởi một vẻ đẹp tuyệt vời, bởi sự gắng sức cực độ ở thể xác, hay thậm chí bởi mối nguy hiểm lớn lao.