Nhưng bất cứ câu chuyện lịch sử có giá trị nào cũng mang tính phổ quát. Người như thế chẳng khác nào nhà thông thái dởm. Chúng tôi không gọi đây là những quy tắc, dù hoàn toàn có thể gọi thế vì nếu bỏ qua bất cứ bước nào, việc đọc sẽ trở nên khó khăn hơn nhiều, thậm chí là không thể.
Euclid đã giúp bạn thấy dễ hiểu hơn bằng cách làm rõ những định đề ngay từ đầu. Chúng ta đã quen với những kiểu trộn lẫn như vậy nhưng với trường hợp của khoa học xã hội thì có khác. Nhưng với từ cause (nguyên nhân), Eddington lại không thể sử dụng theo nghĩa dễ hiểu như vậy.
Chẳng hạn, Milton đã viết những phần mở đầu khá dài dòng mà ông gọi là Phần tranh luận cho mỗi tập trong bộ truyện Paradise Lost (Thiên đường đánh mất). Bất cứ lúc nào, các quy tắc áp dụng cho việc đọc một tác phẩm văn học lớn nên để lại tác động hoặc hiệu quả nào đó ở người đọc như một trải nghiệm sâu sắc. Có rất ít cuốn sách lớn thuộc loại này.
Nó chung vì mỗi tác giả đều có những ý kiến khác nhau về rất nhiều vấn đề trong phạm vi của chủ đề. Cách thứ hai ám chỉ việc đọc các tác phẩm lớn có sự trợ giúp của cuốn Syntopicon. Đó là các bản trường ca nổi tiếng như Iliad và Odyssey của Homer, Aeneid của Virgil, Divine Comedy (Vở hài kịch thần thánh) của Dante và Paradise Lost (Thiên đường đánh mất) của Milton.
Tuy nhiên, nếu chưa làm được như vậy thì một bản tóm tắt hoặc một dàn ý sẽ là công cụ trợ giúp bạn đắc lực. Trong đó, các quy tắc của giai đoạn thứ ba được liệt kê theo trật tự dưới đây: Đọc kiểm soát là nghệ thuật đọc lướt một cách có hệ thống.
Hai bước này giúp bạn đoán định trước hai bước đầu của việc đọc phân tích. Nhưng chúng tôi tin rằng trong vòng mười phút, nếu muốn, chúng tôi và Aristotle có thể đàm luận với nhau về những vấn đề triết học đôi bên cùng quan tâm. Đơn cử như Euclid, Galileo, Newton - những tác giả viết theo phong cách toán học hoặc số học có xu hướng biến mỗi đoạn văn thành một đơn vị lập luận.
Nhưng độc giả thấy rằng người anh hùng, dù không đáng phải chịu số phận khắc nghiệt như miêu tả, ít nhất cũng hiểu được tại sao mình lại phải chịu như vậy. Họ đưa vào đầu mình một chính kiến giống như đưa một băng cassette vào trong máy cassette. Đó có thể là những điều mà triết gia muốn bạn cùng đặt giả thuyết giống họ, hoặc là những vấn đề mà họ cho là hiển nhiên.
Điều đầu tiên phải làm sau khi bạn tạo được thư mục của mình là tiến hành khảo sát tất cả các cuốn sách có trong thư mục đó. Có thể bạn đã đọc sách lâu rồi, và việc phải học lại từ đầu khiến bạn thấy ngại. Những ai cố tưởng tượng xem các ý tưởng nói đến điều gì chỉ làm cho mình mụ mị đi và cuối cùng, chỉ cảm thấy vô vọng về các từ ngữ trừu tượng.
Đó là học bằng sự khám phá, tức là học thông qua nghiên cứu, tìm tòi, phản ánh. Có thể họ thích thật nhưng họ không thể nói cho người khác họ thích như thế nào hoặc điều gì của cuốn sách làm họ thích. Đối với loại sách thực hành nói về các nguyên tắc tạo nên quy tắc, những nhận định và lý luận chính của nó thường giống sách lý thuyết đơn thuần.
Dĩ nhiên, biết quy tắc dù ít dù nhiều là một điều kiện để đạt được kỹ năng. Trong cả hai trường hợp, hoạt động học diễn ra trong bản thân người học. Thậm chí khi bạn thuần thục kỹ năng này, không phải cuốn sách nào bạn cũng cố gắng đọc.