Tất cả những tâm tình lo âu trên làm cho tâm hồn bạn trai tuổi dậy thì đã xao xuyến lại xao xuyến hơn. Những con người cùng họ, máu, kể cả cha mẹ, họ bớt coi là những đối tượng của tình yêu. Cũng giống dịp tội nầy, những trường hợp khiêu vũ dễ làm người ta sa ngã vào tội dâm.
Khi cuộc tình duyên khá đằm thắm họ hay bị những cản trở của học hành, nghề nghiệp chưa chu đáo. Mà nhất là bạn chịu trách nhiệm với hóa công về vận mệnh của bạn. Tôi hiểu thiết thực nhận mình yếu đuối đấy là tránh những cơ hội, những sự giao thiệp, những nguyên nhân có thể làm mình sa ngã.
Các chế độ nầy thi đua chưởi nhau, hạ bệ nhau, tố cáo nhau là hám lợi nhưng tất cả đều bị Satan giựt dây dụi, xô cấm đầu vào tiền tài, nhan sắc, địa vị : tất cả đều do óc duy vật mà ra. Nếu thấy ai bất phục mình thì bất mãn, ghét đời, oán người. Ta còn thấy họ có những bực chí khí.
Ngoài xã hội họ quan tâm đến phép lịch sự. Họ thả diều: cứ thả diều coi cặp trai gái đang ngồi tâm sự ở trên bờ đ ê như những gốc dừa ở gần đó. Còn thầy rầy nặng họ thì ra khỏi lớp họ rảy dầu nhị thiên đường vào mắt, tắt đèn điện, đón ngã quẹo cho thầy vài bài học võ lực.
Bị nói gát thì nói to tiếng rồi thôi. Tôi thấy có nhiều cha mẹ thấy con trai làm lỗi chưởi ong óng khi có kẻ lạ trước mặt họ. Không phải tự họ ở dơ đâu, mặc dầu ở dơ có thể làm cho ai đã hôi lại càng tanh ói hơn.
Bởi lý tưởng trần gian ai cũng tốt, bởi chưa đủ tự chủ để chế ngự tâm hồn, bạn trai nhiều kẻ ưa than thân trách phận. Sự phát triển sinh lý của bạn trai từ lối họ 12 đến hai mười mấy tuổi là sự phát triển ngó thấy và gây ảnh hưởng mạnh mẽ trên con người tâm lý của họ. Cái buồn của họ hiu hắt, nhẹ nhàng mà bảng lảng như thu về trong lòng người cô phụ.
Cũng có nhiều nhà giáo vô lớp nói mỉa mai các bạn trai học dở hay lỗi lầm, nói bằng một giọng vô tình tỏ ra rằng các bạn trai là gốc cây, không biết nhục nhã, về nhà quên hết. Vì thiếu tính giáo dục sáng suốt, có nhiều bạn trai sau thời gian biết việc xuất tinh không phải là thứ bịnh, hay rờ mó đến cơ quan sinh dục của mình để làm nhục thú. Trụy lạc không phải là thuốc trị cô độ, vì cái vui xác thịt không ăn thua gì chứng bịnh tâm thần là cô độc.
Nó tồn tại lớn mạnh về sau khi họ làm cha gia đình. Nhưng chưa có sự nhấn mạnh về tính giáo dục trong gia đình và ở học đường thì các tổ chức tôi sợ khó đi sâu vào tâm hồn tuổi xuân. Nhứt là họ bàn tâm sự.
Lẽ dĩ nhiên nên đề phòng một số bạn trai tự nhiên thiên về trí nhớ mà bất chấp trí hiểu. Tại bảntính nam nhi, tự nhiên ưa bạch lộ bản năng thích uy quyền của mình. Tuy suy nghĩ như vậy, tôi không dám quả quyết đ àn ông là phái yếu về quan điểm nầy.
Họ nói cả việc rắc rối trong gia đình. Tình mẫu tử ứa trào trong những cái đút cơm, lau mồ hôi hay những nét hôn trong sạch. Lúc thay đổi quần áo họ lo kín đáo.