Người gái càng đẹp càng duyên, càng trở nên đối tượng mà ai cũng ngắm nghé thì người thanh niên càng đổ dồn tình yêu vào họ. Các hiện tượng nầy báo hiệu rõ rệt bạn trai đã qua hẳn thời kỳ tiền thanh niên và bước qua cửa thanh niên. Nhưng tại sao ta không tỏ ra hợp lý và khôn ngoan hơn chúng.
Họ vẫn nhận phần xác là phương thế của phần hồn, vẫn nhận sự cần thiết của các hoạt động trong thế gian như họ mê say một phần hơn các hoạt động ấy là sự kết hợp triếng trang với Thượng đế trong một tình yêu phụ tử tuyệt vời cao quí. Từ tâm tình tự kiêu ấy, bạn trai có đầu óc muốn cai trị thiên hạ, muốn ăn trên ngồi trước và ai cũng phải vâng phục mình. Của cải rồi cũng sẽ bỏ ta, thưa bạn.
Có bạn khác đang ngủ bắt lên nói những câu có vẻ âu yếm, những lời chỉ dùng trong cuộc trao đổi tâm hồn của đời sống uyên ương. Dại dột đem tâm tư tiết lộ cho kẻ xấu, đời họ hối hận thiên thu. Tưởng sao? Cậu nổi cộc.
Bình thủy tinh rủi bể, có khéo hàn đến đâu vẫn còn di tích, tâm hồn nam thanh mà vấp té vào dâm ô làm sao khỏi lu đi những vẻ kiều diễm của khiết bạch. Trong mắt họ có những tia nói lên sự chồm tới tương lai, tiến tới mãi mà không thấy rõ mục đích. Sự biến hóa ấy thân thể gây ảnh hưởng đậm trên tâm hồn họ mà sau đây bạn và tôi gia công tìm hiểu tỉ mỉ.
Không sợ bạn giận: tôi tin Rimaud tuyệt đối. Thành ra đời tình ái của họ tự nhiên chung thủy mà không hiểu rõ tâm lý ái tình của họ. Đi đâu về bạn gái hay lúm xúm bàn đủ thứ chuyện cho gia đình nghe.
Phần đông những thanh niên nầy, bị hối hận vì sau cùng họ thấy hạnh phúc gia đình đòi hỏi những thực tế để được trường tồn. Không phải lo cho nên thân hiểu theo nghĩa của cha mẹ họ. Tôi thấy nhiều nam sinh thân bồ tượng, ăn nói đanh thép mà bị nữ sinh dịu ngọt mượn làm đủ thứ chuyện cách ngoan ngoãn.
Nhưng nó phải số phận bấp bênh thể nào. Giọng điệu cùng lời nói của họ ví ra hằng loạt thiếu suy nghĩ, chọn lọc nên lắm lúc lạt như bả mía. Tuy suy nghĩ như vậy, tôi không dám quả quyết đ àn ông là phái yếu về quan điểm nầy.
Thân hình phát triển gọi được là ngó thấy. Vì lẽ đó, tình tâm giao của bạn trai có tính chất bồng bột, xao xuyến, mịt mờ. Do đó nguyên tòa nhà luân lý trong bạn trai sụp đổ.
Rồi nói thanh niên người ta liền nghĩ tương lai. Tại sao một bà mẹ khi nghe con hỏi tại đâu có nó, khi biết nó sớm muộn cũng tìm biết coi tại đâu có em nó và nó sẽ hỏi những người khả nghi dạy bậy cho nó mà không khôn ngoan cắt nghĩa cho nó những đại cương của huyền nhiệm sự sống. Người mà như cục bột, ai muốn nắn gì thì nắn, làm sao làm nên việc lớn.
Họ lo hớt tóc đẹp, cạo gọt móng tay, ăm mặc bằng những thứ vải đắc tiền, giày quý giá nhất . Song nếu muốn thỏa mãn hoàn toàn, họ phải thanh hóa tình yêu của họ. Họ cũng biết khổ nhăn rằng khi giỡn với tình yêu mà bị gai nhọn vào xương.