Thị trường chứng khoán là nơi để bạn làm giàu nếu bạn biết rõ mình đang làm gì. Liệu lúc đó người ta có bỏ thói quen cạo râu không? Thôi uống Coke? Thôi mua bảo hiểm xe hơi? Thôi nhai chewing gum? Thôi dẫn con đi Dairy Queen những đêm hè nóng nực? Khả năng gần như không có. Chiến lược này rất hiệu quả trong thập niên 40 và 50, nhưng không còn tác dụng nữa khi một nhóm lớn các nhà đầu tư cùng thực hiện chiến lược này — ngày càng khó khăn để tìm ra những quả trứng vàng.
Đáng ]ý ra mọi chuyện đã dễ dàng, và mang lại nhiều lợi nhuận hơn, nếu ngay từ đầu đừng dính dáng đến rắc rối. Gặp thị trường đang lên giá, Warren tỏ ra cẩn trọng khi mua vào. Khi được hỏi làm thế nào ông trở nên giàu có, Bernard đã trả lời một cách ranh mãnh: Tôi luôn bán đi quá sớm.
Song một công ty có giá trị tương xứng với giá trị của nó trong dài hạn, bất kể đánh giá của thị trường chứng khoán trong ngắn hạn, và chính bản thân bạn chứ không phải thị trường chứng khoán là người quyết định mình nên mua gì và vào lúc nào. Tuy nhiên để có thử thách thì cũng phải có rủi ro. Trong kinh doanh và đầu tư, có nhiều người bị kẹt trên máng xối hơn là rơi xuống Con đường Bằng phẳng — vì vậy bạn cần phải học về những việc nên làm và cả những việc không nên làm.
Điều này dẫn đến việc bạn tự hỏi liệu sản phẩm của công ty có lợi thế cạnh tranh bền vững không, nghĩa là nhà máy thiết bị sẽ không bị lỗi thời, nghĩa là bạn không phải trang bị lại, và bạn không phải chi phí quá nhiều cho nghiên cứu và phát triển. Cơ hội đầu tư tuyệt hảo xuất hiện khi những công ty tuyệt vời bị bao vây bởi những tình huống bất thường làm cho cổ phiếu không được định giá chính xác. Trong thế giới đầu tư lúc nào cũng có những cơ hội mà bạn bỏ lỡ, những cổ phiếu tăng giá mà bạn đã không mua.
Hầu hết những công ty đang ăn nên làm ra hiện nay sẽ đến một lúc nào đó khựng lại. Họ sản xuất sản lượng dầu thô tương đương với Exxon, và Warren đã mua cổ phiếu với giá chỉ bằng 1/3 so với các công ty dầu khí phương Tây. Tính cách của con người thường tỏa sáng không lệ thuộc vào chất lượng của bộ quần áo bên ngoài.
Warren biết phải tìm điều gì ở nhà quản lý - nhưng ông không phải là người giỏi tự mình quản lý. Đây có thể là chiếc chìa khóa vĩ đại giúp ông thành công. Hiểu rõ năng lực của mình và của người khác, đồng thời biết cách khai thác chúng tối đa chính là chìa khóa để điều hành một công ty thành công thuận lợi.
Giá trị trong dài hạn của công ty chính là thước đo điều chỉnh tình hình thị trường, lên hoặc xuống. Khi xuất hiện sự tiên đoán đầu cơ, các nguyên tắc căn bản bị dẹp sang một bên, và giá tăng khuyến khích người ta mua vào nhiều hơn. Graham ủng hộ việc mua cổ phiếu giá rẻ của các công ty bất kể cơ cấu kinh tế của nó.
Tham lam nhiều dẫn đến ganh ghét, và ganh ghét là một con đường của cảm giác không bao giờ thấy đủ. Vì vậy nếu bạn đã giàu, có lý gì bạn lại muốn làm việc quần quật nữa! Tốt hơn bạn nên kết hôn vì tình và sau đó tập trung kiếm tiền. Warren chỉ mua cổ phiếu khi chúng có giá thấp hơn giá trị dài hạn của doanh nghiệp, và sau đó đợi cho các thế lực cân bằng của thị trường đẩy giá cổ phiếu lên cao hơn giá trị trở lại.
Khí chất phù hợp sẽ mách bảo bạn biết nhấn nút lúc nào và ở đâu - bạn thu gom khi người ta sợ hãi và bán đổ bán tháo cổ phiếu, và bạn không nhấn nút khi mọi người trở nên tham lam và đấu giá cổ phiếu bay đến tận mặt trăng. Warren chỉ mua cổ phiếu khi chúng có giá thấp hơn giá trị dài hạn của doanh nghiệp, và sau đó đợi cho các thế lực cân bằng của thị trường đẩy giá cổ phiếu lên cao hơn giá trị trở lại. Trên thực tế, nếu bạn xem qua danh mục đầu tư của Berkshire, bạn sẽ nhận thấy tất cả các công ty ông có sở hữu cổ phiếu đều được mua lúc thị trường sụp đổ hay lúc công ty không phải là địa chỉ đầu tư được ưa chuộng, cổ phần của ông tại Washington Post Company, Coca-Cola, Disney, American Express, General Foods, Wells Fargo, Interpublic Group, và GEICO đều được mua như vậy, hoặc lúc thị trường giảm giá hoặc lúc công ty không được ưa chuộng trong giới đầu tư.
Quyết định càng khó khăn hơn đối với những công ty nằm trong khoảng giữa, nhưng nếu bạn muốn được như Warren, bạn có thể sẽ phải tránh ra cả những công ty nằm trong khoảng giữa và chỉ tập trung vào những trường hợp rõ mười mươi mà thôi. Thử lấy một ví dụ minh họa: $100. Chỉ cần một hành động ngu ngốc và những dư luận xấu là đủ để phá hủy ngay lập tức danh tiếng mà bạn đã dành cả đời để xây đắp.