Khổng Tử nói: "Một người giận luôn luôn đầy những chất độc" [23]. Còn những kẻ khác? Mặc xác họ!". Sáng hôm sau gặp nhau, ông luật sư của tôi khuyên nên đích thân lại thăm Biện lý rồi kể tường tận câu chuyện cho ông hay.
Đoạn để cho đầu tự nhiên gập xuống, quay đi quay lại ít lần, như một quả bóng. Ở đây trường học nghèo, đường xấu; tôi thấy cô đơn, thất vọng đến nỗi có lần muốn tự tử, cho rằng không sao thành công được hết. Ông thích phương pháp ấy tới nỗi tiếp tục dùng nó khi ông đã giàu, nổi danh khắp thế giới và có cả một chiếc du thuyền nữa.
Chúng tôi bàn về cách đắc nhân tâm. Bây giờ tôi điều khiển một xưởng làm bìa dầy trên 450 thợ. Nhưng thật không ai tả cảnh vạc dầu ở cõi trần này hết, cảnh thê thảm của những kẻ quá ưu tư.
Bạn tưởng tượng được cả những cái vô lý, lố bịch nhất và phóng đại cả những lỗi lầm cực nhỏ. Tôi chẳng hề tưởng tượng được sự ấy, nhưng nay, tôi đã nhận thấy thật tôi chẳng có gì đáng than phiền. Tôi nghĩ đến tất cả những nỗi khốn khổ đã chịu đựng và không chút hy vọng gì về tương lai hết.
Vậy sao không rán thích nó đi". Khi binh sĩ ở mặt trận về, tinh thần hoảng loạn đến nỗi thành bệnh thì các bác sĩ ra phương thuốc: "Đừng cho họ ngồi không". 000 mỹ kim một năm, bây giờ kiếm được mỗi tuần 30 mỹ kim mà tôi thấy hài lòng.
Nhưng nếu tôi chán ngán không muốn câu thì bạn thử đoán sẽ ra sao? Tôi sẽ mệt lử sau khi trèo gian nan ở trên núi cao hơn 2. Hết, hết, hết! Bởi vậy tôi chịu đựng không nổi mới leo lên xe, lái ra phía sông, nhất quyết trút hết nợ đời. Một đêm, cách đây một thế kỷ, khi cú kêu trong rừng bên bờ hồ Walden, ông Henry Thoreau chấm cây bút lông ngỗng vô bình mực tự tay chế lấy và chép vào nhật ký: "Muốn biết giá trị của một vật là bao nhiêu thì cứ xét xem bây giờ hoặc sau này phải đem bao nhiêu đời sống để đổi lấy vật ấy".
Ông đã kể bốn nguyên nhân chính thường sinh ra chứng nầy. Tôi hỏi bà Kettering trong mấy năm ấy bà có lo buồn không. Aristote nói: "Người lý tưởng tìm cái vui của mình trong sự giúp đỡ kẻ khác, nhưng mắc cỡ khi phải chịu lụy ai.
Lời dạy của cô tôi thật chí lý, vì làm thế nào đi nữa rồi cũng bị chỉ trích. Mấy năm trước, ông Joseph E. Bạn đã kinh nghiệm như vậy rồi chứ? Tôi cũng vậy.
Lời đó bây giờ cũng vẫn đúng như 18 thế kỷ trước, khi Marc Aurele viết, lần đầu tiên trong cuốn Trầm tư của ngài: "Tinh thần ta ra sao thì đời ta như vậy". Như vậy có khó giải quyết được các vấn đề cũng là dĩ nhiên". Trước kia tôi thường trả lời miệng mà không chép lên giấy, nhưng từ lâu tôi bỏ lối ấy vì nhận thấy rằng chép những câu hỏi và trả lời lên giấy làm cho óc tôi sáng suốt hơn.
Rồi tôi nhắm mắt lại, nghe hơi phì từ vói ra. Tôi còn nhớ vài lời tự chỉ trích mà tôi đã xếp trong tập ấy khoảng 15 năm trước. Có lẽ tại không rao hàng rõ rằng đích xác chăng? Hay là thiếu hăng hái? Có khi ông lại quay vào tiệm đó mà nói: "Tôi trở lại không phải để cố mời ông mua xà bông đâu mà để xin ông chỉ trích tôi và khuyên tôi về cách bán hàng.