Một sự thay đổi nhỏ trong thói quen có thể đem lại hiệu quả to lớn là như thế. Chúng hữu ích vì thứ nhất, chúng có thể nhắc bạn nhớ lại nội dung một cuốn sách mà bạn đã đọc. Tuy nhiên như chúng tôi đã lưu ý, đây không phải là chính kiến của Plato vì nó hiếm khi được nêu lên rõ ràng trong các tác phẩm của ông.
Còn những người mới đọc sách có thể hoàn thành một phần việc ở hai giai đoạn đầu ngay từ quá trình đọc kiểm soát có hiệu quả. Đây là những cách sử dụng không đúng, không triệt để. Chúng mang lại cho ta những điều ta cần: một niềm tin vào công lý, sự cảm thông và xoa dịu sự lo lắng.
Cuối cùng, trong chương tiếp theo, chúng tôi sẽ kiểm tra lại các vấn đề liên quan đến đọc các thể loại văn học giả tưởng cụ thể (bao gồm tiểu thuyết, kịch và thơ trữ tình). Tuy nhiên như chúng tôi đã lưu ý, đây không phải là chính kiến của Plato vì nó hiếm khi được nêu lên rõ ràng trong các tác phẩm của ông. Nếu bạn không thể minh hoạ hay mô tả nhận định, dù bằng tưởng tượng hay nêu kinh nghiệm, nghĩa là bạn không biết gì về vấn đề đang được bàn luận.
Bản tính của trẻ em là thích đặt câu hỏi. Hoặc là bạn sẽ thấy hóa ra cuốn sách có ít thứ cần hiểu hơn bạn tưởng. Trong tất cả các trường hợp, ý nghĩa rộng nhất của từ này là chỉ những người sống cùng nhau thay vì sống biệt lập.
Trong khi đó, ở quê nhà, gia đình anh cũng đang trong cảnh ngộ khốn khổ khi những kẻ đến cầu hôn vợ anh tìm mọi cách tiêu hết tiền của anh, và âm mưu hãm hại con trai anh. Chỉ khi áp dụng cách này mà bạn vẫn không hiểu được thì mới phải nhờ đến chú thích hoặc ghi chú kèm theo. Một độc giả thống nhất thuật ngữ với tác giả, nắm bắt được những nhận định cũng như lập luận của tác giả là người chia sẻ quan điểm với tác giả.
Có sự thay đổi về lượng nhưng kỹ năng của bạn không nâng cao chút nào. Tất nhiên, những bài viết hay nhất cũng như những cuốn sách tốt nhất không thể cô đúc lại mà không sót ý. Không phải mọi nhận định đều có thể kiểm tra được theo cách này.
Chúng ta muốn thế giới tốt đẹp hơn, nhưng hiếm khi hứng thú với những lời kiến nghị thường là cay nghiệt khi mô tả về sự khác biệt giữa hiện thực và những điều lý tưởng của các tác giả. Bạn có thể gấp góc những trang có đánh dấu, hay ép một mảnh giấy vào giữa các trang. Nghĩ đến các hành động trí tuệ khó hơn nhiều.
Trong chương này, chúng tôi xin gợi ý cho bạn những điều chỉnh cần phải có; trình bày một số điểm cụ thể về đọc truyện, kịch và thơ trữ tình; đồng thời đưa một số lưu ý về những vấn đề đặc biệt khi đọc các thiên sử thi và những vở bị kịch nổi tiếng của Hy Lạp. Tính cần thiết đó vẫn giữ nguyên giá trị và khi tóm tắt luận điểm của một tác giả được trình bày, bạn phải dùng chính ngôn từ đó chứ không phải của tác giả. Sai lầm điển hình của việc đọc bị động cũng như của những độc giả dễ tính là không chú ý tới từ vựng.
Nếu thuật ngữ và từ hoàn toàn giống nhau, bạn chỉ cần tìm những từ quan trọng trong cuốn sách để thống nhất với các thuật ngữ. Đọc lướt là tiến trình khởi đầu giúp bạn phân biệt đâu là vỏ và đâu là nhân. Dù đọc loại sách gì thì độc giả vẫn phải tuân theo một số quy định chung.
Khi người học bắt đầu học mà không có sự trợ giúp của bất cứ ai, việc học sẽ diễn ra tự nhiên, chứ không phải bằng ngôn từ, câu chữ. Những cuốn sách thuần tuý thông báo cho bạn những điều bạn chưa biết nhưng không giúp bạn hiểu được bản chất của chúng thì tình trạng cũng như trên. Nhưng ngay cả khi bạn hiểu, nghĩa là bạn có được thông tin, thì cũng chưa hẳn là bạn đã hiểu biết gì thêm.