Cách tốt nhất là chúng ta sử dựng khả năng trực giác như một phần của chiếc bản đồ tư duy. Theo kiểu tư duy truyền thống, hoặc tranh luận, bạn sẽ phản bác lại những quan điểm khác bạn, đôi khi bằng những cách bất lịch sự. Po, cửa hàng sẽ trả tiền cho người mua hàng.
Những cảm xúc nền tảng này ảnh hưởng nhất định tới mặt nhận thức. Các kỹ xảo yêu cầu của lối tư duy mới lạ (những dạng khác nhau của sự công kích và sự chuyển dịch) dựa trực tiếp trên hệ thống khuôn mẫu cư xử. Khởi đầu khi tự bạn cảm thấy rằng một người nào đó có cách cư xử khiến bạn bị xúc phạm, thì sau đó toàn bộ những suy nghĩ của bạn về người đó đều bị luồng suy nghĩ này thống trị.
Mũ xanh da trời biểu thị việc hệ thống và kiểm soát quá trình tư duy và việc áp dụng. Lối tư duy mũ xanh chịu trách nhiệm tóm tắt, khái quát và kết luận. Bởi thật là ngớ ngẩn khi chúng ta cứ thực hiện theo bất cứ ý tưởng nào nêu ra mà chưa hề cân nhắc đến những rủi ro có thể xảy tới.
Nếu bác sỹ thấy có những đấu hiệu của bệnh sốt, ông sẽ kê đơn cho bệnh nhân điều trị bệnh sởi. Ngay cả những ý tưởng tưởng như chẳng có gì hấp dẫn, nếu chúng ta chịu khó bỏ thời gian để xem xét chúng, chúng ta có thể nhận thấy chúng có những giá trị nhất định. Nhưng khi đưa ra những dữ liệu, con người đã không làm thể hiện được vai trò đơn giản như một chiếc máy tính.
Nếu ta chọn từ "màu trắng" như là một phần quan trọng để xác định một con thiên nga, thì lúc đó con thiên nga đen được xem như một loài khác. Và ta không thế kiểm tra tất cả mọi sự việc với yêu cầu nghiêm ngặt nhừ những nhà khoa học làm việc trong phòng thí nghiệm. Những quyết định, kế hoạch được đưa ra dường như thường đối ngược với nền tảng cảm xúc đó.
Như thế cả hai giải thích đều được định vị trên bản đồ tư duy. Vậy chúng ta nên hiểu tại điểm giới hạn nào đó thì sự lạc quan biến thành sự xuẩn ngốc và những hy vọng ngu ngốc? Liệu mọi người có cần kiềm chế những tư duy theo lối tư duy chiếc mũ vàng? và những lối tư duy chiếc mũ vàng có tính đến khả năng xảy ra sự việc hay không? Liệu xác suất xảy ra sự việc có nên xếp vào lối tư duy chiếc mũ đen? Dường như không ai thích ý tưởng này.
Một lần tôi đã đọc trên báo và hay rằng những doanh nhân Nhật Bản nhận được những khoản thanh toán công tác phí vô cùng lớn, đó chính là lý do tại sao họ có thể đưa tất cả lương của họ cho vợ. Bạn có lẽ chỉ muốn đứng ngoài tiền sảnh và sẽ vào cuộc khi bạn cảm thấy thích hợp. Một số ý kiến cho rằng nên có một chiếc mũ thể hiện lối tư duy “phán xét”.
Một cách tuyệt vời để xem xét các ý tưởng đối lập nhau là giả thiết rằng mỗi ý tưởng đó đều đúng trong những tình huống nhất định. Hãy dành thời gian để sử dụng chiếc mũ xanh lá cây tại điểm này. Và lối tư duy chiếc mũ trắng cho phép chúng ta đưa ra những sự thật dựa trên niềm tin, nhưng chúng ta phải luôn ghi nhớ rằng đó chỉ là sự thật đứng hàng thứ hai.
Ngay cả khi không cần đến sự khích động, thì những ý tưởng mới chính là những hạt giống mới được nảy mầm và cần chiếc mũ xanh để bảo vệ chúng khỏi đám sương mù của thói quen tư duy theo kiểu mũ đen. Vì họ biết rằng đồng tiền sẽ mất giá trị. Chúng ta không khẳng định rằng Jones vô tội nhưng chúng ta cần tuân theo những thủ tục cần thiết.
Nhưng tôi muốn bạn sử dụng chiếc mũ xanh và có chút ít thời gian ngừng sáng tạo để nói về mẫu mã màu ô tô theo cách làm truyền thống của chúng ta trước khi chúng ta bán chúng. Điều quan trọng nhất cần nhớ là chúng ta tiến về phía trước với một ý tưởng, xuất phát từ một ý tưởng ban đầu. Một chức năng vô cùng quan trọng của chiếc mũ đen tư duy là chức năng đánh giá rủi ro.