Dượng ơi ! chơi con có khoái hơn dì ?
Cùng năm đó, Cơ quan phụ trách Dự án Nghiên cứu tiến bộ quốc phòng (DARPA) được thành lập, cung cấp hàng tỷ dollar cho những nghiên cứu cơ bản mà sau này đã dẫn đến giúp hình thành mạng Intemet, mã vạch và phần mềm thiết kế trên máy tính. George Washington đã từ chối vương-miện-Caesar vì lý do này, và đã từ bỏ chiếc ghế quyền lực sau hai nhiệm kỳ. Và đó cũng là nội dung công kích chính của phe bảo thủ vào tòa án liên bang.
Có lẽ sẽ tốt hơn nếu được các nước đồng minh trợ giúp trong chiến dịch quân sự này, nhưng sự an toàn tức thời không thể chờ đợi quốc tế đạt được đồng thuận; và nếu chúng ta phải tiến hành cuộc chiến một mình thì người dân Mỹ luôn sẵn sàng bảo vệ tổ quốc bằng mọi giá, chấp nhận mọi gánh nặng họ phải chịu. Riêng tư mà nói, tôi lo ngại rằng quyết định đó cho thấy tôi đã tử bỏ lý tưởng thời trẻ, nhượng bộ trước thực tế khác nghiệt của vật chất và quyền lực - đó là thế giới thực chứ không phải thế giới lý tưởng. Đặc biệt, báo chí rất say mê với thuật ngữ này vì nó đối lập hẳn với "bất đồng đảng phái" - một chuyện thường xuyên xảy ra ở Đồi Capitol.
Nhưng dù sao đi nữa, kết hợp tăng trưởng kinh tế, đầu tư của chính phủ vào những chương trình quy mô lớn để khuyến khích cải thiện vị trí xã hội và một cam kết đơn giản là tăng hiệu lực của nguyên tắc không phân biệt đối xử, chỉ nhưng điều đó là đủ để kéo đa số người da đen và người Latin theo được dòng chảy phát triển kinh tế xã hội chỉ trong vòng một thế hệ. Thay vào đó, chúng ta chứng kiến các đối thủ cạnh tranh từ Nhật Bản dạo quanh sào huyệt ô tô Mỹ, Detroit[157]. Và khi kỳ tranh cử tiếp theo đến gần, sẽ có một giọng nói bên trong bạn nói rằng bạn không bao giờ muốn trải qua tất cả những nỗi khổ của việc đi quyên góp từng khoản tiền nhỏ xíu một lần nữa.
Tôi tìm thấy Michelle và đến ngồi cạnh nàng trên bãi cỏ, còn Sasha ngồi lên lòng tôi. Ông đã quên đi hình ảnh phe miền Nam bác bỏ đề xuất các luật bảo vệ quyền công dân ngay ở Thượng viện, quyền lực quỷ quyệt của chủ nghĩa Mccarthy[19], thực trạng dân cư nghèo đói được Bobby Kennedy phơi bày trước khi ông chết; và trong bộ máy chính quyền thiếu vắng phụ nữ và người thiểu số. Khi ngồi trên ô tô trên đường từ San Francisco đến Mountain View, tôi đọc lại lịch sử công ty: hai nghiên cứu sinh ngành tin học của Đại học Standford, Larry Page và Sergey Brin, đã cùng làm việc với nhau trong một phòng ký túc xá để phát triển cách tìm kiếm tốt nhất trên mạng.
Giờ đây, những khu rừng này đang ngày càng thu hẹp, bi chặt hạ, cày xới để trồng lúa, chè, cà phê và cọ. Họ nhắc đến Max Cleland, cựu thượng nghị sỹ bang Georgia, một cựu chiến binh đã mất cả hai chân và một cánh tay nhưng đã mất ghế trong cuộc đua trước đó sau khi bị buộc tội thiếu tinh thần yêu nước, và đã hỗ trợ, tiếp tay cho Osama bin Laden. Nhưng hệ thống đó luôn luôn được thay đổi, được cải thiện - và chính nhờ sự cởi mở, chấp nhận thay đổi đó mà nền dân chủ tự do dựa vào thị trường đem lại cho người dân trên toàn thế giới cơ hội tốt nhất để có cuộc sống tốt đẹp hơn.
Tôi không dám chắc mình biết chính xác điều gì diễn ra trong đầu những người da trắng trong đám đông hôm đó. Tôi thường nhớ lại lần nói chuyện đó, tự hỏi không biết Malia nghĩ gì về cuộc sống hơi bất thường của tôi. Nhưng Illinois vẫn là một hình ảnh thu nhỏ của cả nước - một món hỗn hợp giữa miền Bắc và miền Nam, miền Đông và miền Tây, đô thị và nông thôn, người da trắng, người da đen và các kiểu trung gian ở giữa khác.
Đôi khi, sau khi lái xe mất hàng giờ, tôi chỉ thấy có hai hoặc ba người đang đợi mình quanh chiếc bàn làm bếp. Cựu Tổng thống Bill Clinton bước lên và bắt đầu kể về cảm xúc của ông khi còn là một cậu bé da trắng miền Nam đi trên những chuyến xe buýt bị phân chia theo màu da. Bush đề cử vào Tòa án Phúc thẩm liên bang.
Trong hai năm đầu làm tổng thống, hẳn ông đã bị buộc phải từ bỏ một số nội dung hành động cơ bản trong cương lĩnh của mình như chăm sóc y tế cho mọi người, đầu tư mạnh mẽ vào giáo dục đào tạo - do đó hướng đi trong dài hạn hoàn toàn bị đảo lộn, khiến cho nhưng gia đình lao động ngày càng khó khăn. Ngày nào trong tuần cũng vậy, có thể thấy khoảng từng đó người xếp hàng đợi đến lượt mình - gia đình, thanh thiếu niên, nhóm các phụ nữ đoan trang, những người đàn ông lớn tuổi - để tự phục vụ những đĩa thức ăn đầy món gà rán, cá, hoppin' Jonh[225], cải xanh, thịt băm, bánh ngô và các món ăn truyền thống khác của người da đen. Trước khi tôi ra về, ông nhắc viên thư ký đem cho tôi một bộ lịch sử Thượng viện ông viết.
Cũng chính Clinton lại đạt được cái mà Reagan chưa bao giờ làm được, đó là đưa hoạt động tài khóa vào trật tự nhưng đồng thời giảm nghèo và đầu tư chút ít vào giáo dục và đào tạo nghề. Các nhà lãnh đạo đương nhiệm có được lợi thế trong việc gây quỹ mà ai cũng biết, bởi vì các nhóm lợi ích - dù thuộc cánh tả hay cánh hữu - đều có khuynh hướng ngả theo chiều gió khi đóng góp cho quỹ tranh cử. Đó là sự tự do bội bạc.
Một nhân viên cũ của tôi là Madhuri Kommareddi đã dành cả mùa hè trước khi vào học ở Trường Luật Yale để kiểm tra thông tin trong toàn bộ bản thảo. Những giáo viên giỏi trong những lĩnh vực quan trọng như toán và khoa học - cũng như những người sẵn sàng dạy học ở những trường khó khăn nhất - càng nên được trả cao hơn. Họ bắt đầu nói về chuyện thi lấy bằng tốt nghiệp trung học, và có thể đi học ở trường đại học địa phương.